Zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym wszyscy wyznaczamy sobie wiele celów. Niestety gorzej jest z ich osiąganiem. Często nie zdajemy sobie sprawy, że przyczyną tego jest ich zła definicja. Źle sformułowany cel utrudnia znalezienie skutecznej metody na jego osiągnięcie.
Bardzo prostą i często z tego powodu niedocenianą, a dająca znakomite efekty, metodą na wyznaczanie celów, w taki sposób, aby maksymalizować szanse na ich osiągnięcie jest koncepcja SMART.
Nazwa SMART jest akronimem angielskich słów, które określają cechy jakimi powinny charakteryzować się wszystkie definiowane przez nas „sprytne” cele:
Specific – specyficzny
Cele powinny być przedstawione tak, by odbiorcy rozumieli dokładnie, w czym rzecz. Zbyt ogólnie wyrażony cel nie sprzyja sukcesowi. Jeśli nie wiemy, gdzie chcemy dotrzeć… to najprawdopodobniej właśnie tam dotrzemy. Chcąc zwiększyć szanse na pomyślny rezultat, należy zadbać o konkrety. Cele nie mogą być mgliste i niedookreślone. Gdy cały zespół ma świadomość tego, co mamy osiągnąć, wie również na czym musimy skupić swoje wysiłki i co odciąga nas od realizacji planu.
Measurable – mierzalny
Kolejną istotną cechą każdego celu jest mierzalność, która pozwala na ocenę stopnia jego realizacji. Można to osiągnąć poprzez określenie poziomu wskaźnika, jaki chcemy osiągnąć. Jeśli nie jesteśmy w stanie określić mierników liczbowych, to należy maksymalnie szczegółowo sprecyzować kryteria jakościowe.
Attainable – osiągalny
Jaki sens ma wyznaczanie celu z góry skazanego na porażkę? Zbyt ambitne cele bywają często demotywujące. Jeśli ludzie mają świadomość, że i tak ich nie osiągną, a wysiłki włożone w ich realizację pójdą na marne, to po co się starać? Znalezienie złotego środka między ambitnością i realnością wyznaczanych celów, jest kluczem do sukcesu.
Relevant – istotny
Równie ważną, a może i ważniejszą, od wyznaczania celów, jest umiejętność rezygnowania z celów mniej istotnych. Przy ograniczonych zasobach, a one zawsze są ograniczona, nie będziemy w stanie zrobić wszystkiego. Stawiając cele motywujemy ludzi, aby podążali w określonym kierunku. Będą to robili efektywnie, jedynie w przypadku, kiedy cele będą prezentowały istotne dla nich wartości, kiedy realizując nasze cele będą równocześnie realizowali swoje. Definiując cel warto przemyśleć, czy cel jest sam w sobie motywujący i czy zachęca do podjęcia działania. Najbardziej motywują cele ambitne, wymagające pewnych starań i poświęceń. Satysfakcja z osiągnięcia takiego celu jest dużo większa.
Timely – terminowy
Niezwykle istotne dla każdego celu jest określenie ram czasowych jego realizacji. Pozwala to skoncentrować wysiłki na dotrzymaniu terminu i wykonaniu wszystkich zadań w określonym czasie. brak presji czasu zmniejsza motywację do działania. terminy są szczególnie ważne projektach, kiedy realizacja jednego celu, umożliwia realizację kolejnych.
Prawidłowe określenie celów nie zagwarantuje ich osiągnięcia, jednak z pewnością jest właściwym krokiem w tym kierunku. Wskazuje drogę, najważniejsze zadania, na których powinniśmy skupić nasze wysiłki, co pozwoli zaoszczędzić mnóstwo czasu i energii, a w konsekwencji osiągnąć sukces projektu.