Wykorzystanie Scaled Agile Framework (SAFe) do zarządzania projektami o dużej skali

Metodyka Scrum

W dynamicznym środowisku biznesowym, w którym zmienność jest normą, tradycyjne metody zarządzania projektami mogą okazać się niewystarczające. W takim kontekście najlepszym wyborem jest metodologia Agile. Pozwala ona organizacjom dostosowywać się do zmieniających się potrzeb klientów i rynku, zapewniając elastyczność, szybkość i skuteczność w realizacji projektów.

Wśród różnych podejść Agile, metodyka Scrum wyróżnia się jako jedna z najbardziej popularnych i skutecznych. Scrum to zwinna metodyka zarządzania projektami, która koncentruje się na ciągłym dostarczaniu wartości dla klienta poprzez krótkie iteracje zwane sprintami. Charakteryzuje się ona elastycznym podejściem, silną współpracą zespołu oraz regularnymi przeglądami i dostawami produktu.

Liczba członków zespołu projektowego, zgodnie ze Scrum powinna liczy od 3, do 9 osób. Rozmiar zespołu powinien być uzależniony od konkretnych warunków projektu i organizacji. Ważne jest, żeby zespół był wystarczająco duży, aby posiadać różnorodne umiejętności i perspektywy, ale jednocześnie na tyle mały, aby zachować efektywność i elastyczność. Jednak w przypadku, kiedy mamy w projekcie kilkadziesiąt osób w rożnych zespołach, których pracę musimy integrować z uwzględnieniem wielu skomplikowanych współzależności, Scrum może napotkać na pewne wyzwania, które wymagają specjalnego podejścia i strategii. W tym kontekście pojawia się koncepcja Scaled Agile Framework (SAFe) aktualnie w wersji 6.0.

Czym jest Scaled Agile Framework (SAFe)?

SAFe jest zbiorem praktyk, zasad i narzędzi, które umożliwiają organizacjom wdrażanie i skalowanie zwinnych praktyk na poziomie całej organizacji. Ten stworzony w 2011 roku framework, bazuje na zasadach Agile, jednak oferuje kompleksowe podejście do zarządzania projektami na znacznie większą skalę, uzupełniając standardowe elementy Scrum o ramy pozwalające na synchronizację produktów prac poszczególnych zespołów.

Scaled Agile Framework SAFe 6.0
Źródło: https://scaledagileframework.com

Kluczowe elementy SAFe

  • Zarządzanie Programem – SAFe w odróżnieniu od Scrum skupia się na zarządzaniu programem, a nie pojedynczym projektem. Realizacja projektów w ramach programów pozwala na śledzenie postępów i identyfikowanie zależności między nimi. SAFe skupia się na zarządzaniu wspólnym backlogiem definiowanym przez Product Managera, koordynacji pracy zespołów oraz regularnych przeglądach i dostawach. Warto także wspomnieć o istotnej roli Architekta Systemowego, który czuwa nad techniczną stroną rozwoju wdrażanego systemu.
  • Zespół projektowy – SAFe stawia na pracę zespołową i samoorganizację. Projekty w ramach sprintów są realizowane przez małe, samodzielne zespoły, które są w stanie pracować niezależnie, ale jednocześnie w pełnej synchronizacji z całą organizacją. Tak jak we wszystkich zwinnych projektach kluczowym wydarzeniem jest Retrospektywa będąca doskonałym momentem na przegląd wykonanej pracy, analizę tego co można było zrobić lepiej, ale przede wszystkim, podnoszenie kompetencji zespołu, na co nie ma czasu podczas sprintów. Zespół jest najważniejszy, bo to on tworzy przyrosty. Pamiętam wiele problematycznych projektów, które udało się zrealizować dzięki zaangażowaniu zespołu.
  • Agile Release Train (ART) – SAFe promuje proces ciągłego dostarczania produktów, co pozwala na elastyczne reagowanie na zmieniające się wymagania i szybkie dostosowanie się do nowych sytuacji. Samoorganizujący się zespół zespołów to główna jednostka SAFe, która obejmuje maksymalnie 125 osób i jest odpowiedzialna za dostarczanie określonych funkcjonalności w regularnych odstępach czasu. Przy założeniu dwutygodniowych sprintów, zazwyczaj po 5 iteracjach, zespół projektowy zbiera się na trzydniowe spotkanie, na którym wspólnie planuje pracę na kolejne trzy miesiące, pozwalające na wytworzenie kolejnego Product Increment.

Scaled Agile Framework w wersji 6.0

Najnowsza wersja SAFe 6.0 wprowadza szereg istotnych zmian i aktualizacji, które mają na celu jeszcze bardziej usprawnić zwinną realizację projektów w organizacjach.

Scaled Agile Framework SAFe history
Źródło: https://scaledagileframework.com

Scaled Agile Framework w wersji 6.0 kładzie jeszcze większy nacisk na potrzeby i oczekiwania klienta. Wspiera organizacje w identyfikowaniu, zrozumieniu i realizacji wartościowych inicjatyw biznesowych, które są zgodne z potrzebami klientów. Zachęca organizacje do ciągłego zbierania opinii klientów, testowania rozwiązań i dostarczania wartościowych produktów.

Framework kładzie także duży nacisk na rozwój kompetencji w organizacji. Wspiera organizacje w identyfikowaniu, rozwijaniu i utrzymywaniu kluczowych umiejętności i kompetencji niezbędnych przy realizacji wyznaczonych celów. Zachęca organizacje do inwestowania w rozwój talentów, szkolenia i wsparcie dla pracowników oraz budowania kultury uczenia się i ciągłego rozwoju.

Scaled Agile Framework SAFe essential
Źródło: https://scaledagileframework.com

Implementacja SAFe

To co przedstawiłem powyżej, to jedynie zajawka tematu. Wszystkich zainteresowanych usprawnieniem swojej pracy w dużych zespołach, zachęcam do pogłębienia tematu na stronie scaledagileframework.com, gdzie znajduje się wiele cennych informacji na temat SAFe.

Ogrom zawartych tam informacji, może w pierwszej chwili przerazić, jednak należy pamiętać, że ten publiczny framework może być wykorzystywany w wielu różnych organizacjach. Dlatego należy wybrać dla siebie wybrane elementy i role, które przyniosą organizacji korzyść. Jedynym warunkiem jest zastosowanie podstawowych wartości SAFe, takich jak transparentność i zaufanie. Konieczny jest także odpowiedni przepływ informacji pozwalający na synchronizację prac zespołów. W przeciwnym wypadku może dojąć do czegoś w rodzaju znanego z PRINCE2 syndromu PINO (Prince In Name Only).

Poprawne wdrożenie w organizacji Scaled Agile Framework zapewnia wysoką jakość wytwarzanych produktów, poprzez usprawnienie współpracy wielu zespołów developerskich i koordynację wszystkich wysiłków w dążeniu do realizacji celów strategicznych.

Alternatywy dla SAFe

  • LeSS czyli Large-Scale Scrum, to kolejny framework zaprojektowany do skalowania Scruma na potrzeby dużych organizacji, które pracują nad złożonymi projektami wymagającymi współpracy wielu zespołów. Skupia się na prostocie i minimalizacji modyfikacji w stosunku do tradycyjnego Scruma. Jest bardziej elastyczny od pozostałych opisanych tu frameworków i skoncentrowany na jednym produkcie.
    Framework LeSS
    Źródło: https://less.works/
    Cały zespoły projektowy pracują nad wspólnym backlogiem produktu, który jest zarządzany przez jednego Product Ownera, a synchronizacja Sprintów umożliwia elastyczne dostarczanie przyrostów. Szczegółowy opis frameworka można znaleźć na stronie less.works.
  • Scrum@Scale to lekki framework, który opiera się na idei „Scruma jako punktu startowego”, a następnie rozwija go poprzez zastosowanie zasad i praktyk skalowania, które umożliwiają koordynację pracy wielu zespołów Scrumowych. Mamy dodatkowe spotkania Dayli na poziomie poszczególnych zespołów i na poziomie projektu. Analogicznie jest z Retrospektywą, co pozwala na optymalizację pracy zarówno na obu poziomach. Sprawne zarządzanie backlogiem i mają zapewnić dwa widoczne poniżej komponenty.
    Komponenty Scrum@Scale Framework
    Źródło: https://www.scrumatscale.com/
    Scrum@Scale wprowadza dodatkowe role CPO – Chief Product Owner pełniący w zespole Product Ownera na poziomie projektu w zespole składającym się z Product Ownerów poszczególnych zespołów Scrumowych, oraz SoSM – Scrum of Scrum Master, analogicznie dla zespołu Scrum Masterów. Po więcej informacji odsyłam na stronę domową projektu scrumatscale.com.
  • Nexus to framework, który swoją nazwę wziął od ogniwa, które łączy wiele zespołów Scrumowych pracujących nad jednym produktem. Koncentruje się na eliminowaniu zależności między zespołami oraz na jednolitym podejściu do planowania, Review i Retrospektyw. Cykl pracy n Nexusie, bardzo przypomina ten znany ze Scrum, wzbogacony o dodatkowe elementy wspierające intergację pracy poszczególnych zespołów w finalny produkt. Nad całością czuwa Nexus Integration Team.
    Framework Nexus
    Źródło: https://www.scrum.org/resources/scaling-scrum
    Nexus zapewnia strukturę i narzędzia do skoordynowanego skalowania praktyk Scruma, integrując wysiłki wielu zespołów w celu dostarczenia spójnego, wartościowego produktu. Więcej o frameworku Nexus można znaleźć na stronie scrum.org/resources/scaling-scrum.